ماده ۱- مقدمه
نقش والا و حساس مطالعه در تكامل فردي و اجتماعي كه در نهايت به پرورش ابعاد كمال‌آفرين و آسماني روح بشر نيل مي‌كند، انكار ناشدني است. در بيان اهميت بنيادين كتاب و كتابخواني همين بس كه خداوند نخستين خطاب به آخرين فرستاده خويش را با «إقرأ» آغاز كرده است و معجزه خاتم پيامبران كتاب مي‌باشد. تصريحات موكد و مكرر مقام معظم رهبري در باب افزايش مطالعه و كتابخواني همواره بيانگر اهميت اساسي اين ارزش فرهنگي در جامعه ما بوده و ضرورت توجه بيشتر به آن را نشان مي‌دهد.
در روزگار ما كه رسانههاي گوناگون براي تصرف سرمايه فكر و انديشه انسان گوي سبقت از يكديگر مي‌ربايند، وظيفه‌اي خطير بر عهده دستگاه‌هاي فرهنگي مربوط به حوزه مطالعه قرار دارد. بدون شك ترويج و گسترش فرهنگ مطالعه مفيد در كشور، در گرو حمايت همه جانبه سازمان‌ها و نهادهاي نظام و توجه خاص مسئولان به اين امر است. طرح نهضت مطالعه مفيد گامي است در اين طريق.
شوراي فرهنگ عمومي بر اساس مصوبه جلسه شماره ۵۱۴ مورخ ۱۴/۷/۱۳۸۸ و پيرو جلسات شماره ۵۲۵ و ۵۲۶ مورخ ۳۱/۱/۱۳۸۹ و 14/2/1389 در راستاي تحقق منويات مقام معظم رهبري در مورد كتابخواني، طرح نهضت مطالعه مفيد را به شرح زير تصويب نمود:
ماده ۲- مفاهيم كليدي
مطالعه: خواندن هر نوع متن مكتوب (نوشتاري، چاپي يا الكترونيكي)
مطالعه مفيد: مطالعه‌اي مفيد است كه اولاً معطوف به اثر و نتيجه بوده و دستاوردي علمي، عملي(رفتاري)، ذهني و يا قلبي داشته باشد؛ و ثانياً آن دستاورد براي تربيت انگيزه، افزايش تعهد، ارتقاي توانايي ذهني، توسعه دانش كاربردي، ارتقاي مهارت عملي و نهايتاً در جهت پرورش و تعالي فرد در راستاي به فعليت رساندن استعدادهاي الهي وجود او در يكي از چهار زمينه مذكور باشد.
ماده ۳ – هدف اصلي
دستيابي به جايگاه ممتاز در جهان از نظر سرانه مطالعه و به خصوص مطالعه مفيد بر اساس سند چشم‌انداز بخش فرهنگ عمومي در افق ايران ۱۴۰۴
ماده ۴- اهداف خرد
۱- افزايش فضاي كتابخانههاي عمومي به ميزان ۸ متر به ازاي هر ۱۰۰ نفر
۲- فراهم‌آوري ۴ جلد كتاب به ازاي هر نفر در كتابخانههاي عمومي
۳- عضويت ۳۵ درصد جمعيت ايران در كتابخانههاي عمومي
۴- توجه به مطالعه غيردرسي و مفيد در روند آموزش رسمي كشور
۵- توجه به مطالعه مفيد در برنامههاي اوقات فراغت
ماده ۵ - سياستها
۱- ارتقاي شاخص‌هاي كتابخانه‌اي در ابعاد فضا، منابع، عضو و امانت در كتابخانه‌ها؛
۲- نهادينه كردن مطالعه مفيد به عنوان يك ارزش و عادت عمومي در جامعه؛
۳- فراهم‌سازي زيرساخت‌هاي فيزيكي، مجازي و انساني كتابخواني شايسته ايران اسلامي؛
۴- زمينه‌سازي براي هدايت محتواي مطالعه آحاد جامعه.
۵- توسعه فعاليتهاي بينالمللي در زمينه توليد كتاب، محتوا، كيفيت چاپ و تاثير آن بر افزايش مطالعه در داخل كشور
ماده ۶ – طرحها
۱- نيازسنجي، توليد، تهيه، سفارش و حمايت از توليد منابع مكتوب و رقومي مطالعه مفيد براي ايرانيان و فارسي‌زبانان؛
۲- اختصاص ساعت مطالعه مفيد در برنامه هفتگي و درسي دانش‌آموزان؛
۳- ايجاد پيوند مناسب ميان ارتقاي شغلي با سطح مطالعه مفيد و اعتلاي دانش عمومي و تخصصي فرد؛
۴- ارائه سيرهاي مطالعاتي مفيد براي دانش آموزان و دانشجويان؛
۵- تدوين و اجراي طرح جامع كتابخواني مفيد براي بانوان؛
۶- طراحي و اجراي برنامههاي ويژه و متنوع كتابخواني براي خردسالان كمتر از ۴ سال؛
۷- طراحي و اجراي برنامههاي ويژه كتابخواني براي كودكان قبل از سن دبستان (بين ۴ تا ۶ سال)؛
۸- اجراي برنامههاي مطالعه مفيد و كتابخواني براي گروه‌هاي خاص (سالمندان، نابينايان، ناشنوايان، معلولين جسمي و ذهني و...)
۹- تدوين و اجراي طرح اصلاح فرهنگ فارغ‌التحصيلي و تقويت فرهنگ عمومي براي كسب دانش در تمام عمر؛
۱۰- ايجاد و توسعه كتابخانه جامع مجازي زبان فارسي براي بهره‌برداري ايرانيان و فارسي‌زبانان جهان؛
۱۱- طراحي و استقرار زنجيره كتابخانههاي عمومي در سراسر كشور مطابق نقشه راه توسعه كتابخانه‌ها، با تاكيد بر كتابخانههاي مركزي استان و شهرستان، كتابخانههاي استاندارد، كتابخانههاي روستايي و سيار؛
۱۲- طراحي و استقرار معماري جديد كتابخانههاي عمومي در راستاي يادگيري مادام‌العمر، ارتقاي خلاقيت و نوآوري، عضويت خانوادگي، توليد علم و ايجاد تعاملات محلي، منطقه‌اي و اجتماعي با حفظ حريم زن و مرد و ايجاد فضاي امن براي اعضا؛
۱۳- تامين كتاب و منابع مطالعه مفيد متناسب با تقسيمات مخاطبان (سني، جنسيتي، سطح اطلاعات و...)
۱۴- برنامه‌ريزي در راه‌اندازي و ايجاد و مديريت مناسب كتابخانههاي ثابت و سيار در مساجد، مجتمع‌هاي مسكوني، آپارتمان‌ها، بقاع متبركه و محل‌هاي تجمع عمومي و مدارس و دانشگاهها و وسايل حمل و نقل عمومي؛
۱۵- طراحي، مديريت و هدايت توسعه كتابخانههاي خانگي و همراه؛
۱۶- برگزاري انواع جشنواره‌ها و مسابقات مشوق كتابخواني و نيز معرفي و تبليغ كتاب‌هاي مفيد؛
۱۷- استقرار نظام تقدير و تشويق خيرين كتابخانه‌ساز و اهداگران كتاب، و فرهنگ‌سازي در اين زمينه؛
۱۸-استقرار نظام كنترل كيفي چاپ، فضا، منابع، امانت و...؛
۱۹- تدوين و اجراي طرح ارتقاي منزلت اجتماعي كتابداران به عنوان مشاوران امين؛
۲۰- احداث فضاي كتابخانه هاي عمومي به ميزان نيم متر افزايش در هر سال به ازاي هر ۱۰۰ نفر؛
۲۱- عضويت مردم در كتابخانه با تثبيت نرخ رشد ۲ % افزايش در هر سال.
۲۲- طراحي و اجراي برنامههاي متنوع راديو و تلويزيوني جهت افزايش انگيزه مطالعه
۲۳- محروميت زدايي از مناطق محروم در امر كتاب خواني و فروشگاههاي كتاب
۲۴- توجه به معرفي و تبليغ كتاب و محتواي آن در رسانههاي عمومي
۲۵- تامين منابع كتابخانههاي دانشجويي و ايجاد كتابخانه در خوابگاههاي دانشجويي
۲۶- توسعه دامنه كتابخانههاي عمومي از طريق طرح وقف كتاب
۲۷- توسعه نمايشگاههاي ثابت و سيار عرضه كتاب
۲۸- برنامه ريزي براي تحول در دورههاي دانشگاهي كتابداري
ماده ۷ – معرفي و اعضاي كميته
جهت بررسي و پايش تحقق طرح «نهضت مطالعه مفيد» كميته دائمي نهضت مطالعه مفيد مركب از نمايندگان واجد اختيارات لازم از «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي»، «نهاد كتابخانههاي عمومي كشور»، «وزارت آموزش و پرورش»، «وزارت علوم، تحقيقات و فناوري»، «سازمان صدا و سيما»، «سازمان تبليغات اسلامي»، «ستاد عالي كانون‌هاي فرهنگي و هنري مساجد»، «معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري»، «سازمان بسيج مستضعفين»، «سازمان ملي جوانان»، «مركز امور زنان و خانواده رياست جمهوري»، «معاونت فرهنگي ستاد كل نيروهاي مسلح كشور»، «شوراي سياست‌گذاري ائمه جمعه» ، «شوراي عالي استان‌ها»، «مركز رسيدگي به امور مساجد»، «كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان» و «جهاد دانشگاهي» تشكيل مي‌شود.
تبصره - ساير دستگاه‌ها و سازمان‌ها بر حسب مباحث مطرح در كميته دعوت خواهند شد.
ماده ۸- رياست و دبيرخانه كميته
رياستكميته بهعهده دبيرشوراي فرهنگ عمومي كشور ودبيرخانه آن درنهاد كتابخانههايعمومي كشور مستقر خواهد بود.
ماده ۹- وظايف كميته
وظيفه تدوين برنامههاي هر يك از طرحها، تنظيم وظايف دستگاه‌هاي مذكور در ماده ۷، نظارت بر انجام وظايف و رصد تحقق اهداف و طرحها بر عهده كميته دائمي نهضت مطالعه مفيد مي‌باشد. اين كميته همچنين موظف است هر سه ماه گزارش خود را به شوراي فرهنگ عمومي ارائه دهد.
ماده ۱۰- كميتههاي استاني
به منظور تحقق مفاد طرح «نهضت مطالعه مفيد» در سراسر كشور، كميته‌هايي با تركيب همطراز در ماده ۷ در استان‌ها و شهرستان‌هاي كشور تشكيل مي‌گردد. رياست اين كميته‌ها در استان به عهده روساي انجمن كتابخانه هاي عمومي استان«استاندار» و در شهرستان «فرماندار» و دبير كميته در استان و شهرستان به ترتيب مديركل و مدير نهادكتابخانههاي عمومي و دبيرخانه آن نيز در نهاد كتابخانههاي عمومي هر استان و شهرستان مستقر مي‌گردد.
ماده ۱۱- گزارش و ارزيابي
هر دستگاه بايستي هر شش ماه يك بار گزارش عملكرد خود را بر اساس قالب‌هاي تعيين شده به كميته دائمي نهضت مطالعه مفيد ارائه نمايد تا ميزان پيشرفت شاخص‌هاي متخذ از اهداف خرد تعيين گردد. گزارش‌هاي وصولي مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفته و نتايج به «شوراي فرهنگ عمومي» ارسال مي‌گردد.
ماده ۱۲- اين سند در جلسات ۵۲۵ و ۵۲۶ مورخ ۳۱/ ۱/ ۱۳۸۹ و 14/ 2/ ۱۳۸۹ شوراي فرهنگ عمومي كشور در ۱۲ ماده و يك تبصره به تصويب رسيد .